2021 zal de geschiedenis in gaan als het tweede jaar dat door de coronapandemie werd beheerst. Het Van Gogh Museum is in navolging van de overheidsrichtlijnen in dit jaar 24 weken gesloten geweest. Maar met veerkracht en doorzettingsvermogen heeft het museum van 2021 een zo bijzonder mogelijk jaar weten te maken.
In het kort
Heropening 5 juni
‘Cultuur is het belangrijkste fundament, de stad vecht zich terug met creativiteit, inspiratie en verbinding’, aldus stadsdichter van Amsterdam Gershwin Bonevacia in zijn gedicht Wat we nodig hebben, dat hij ter gelegenheid van de feestelijke heropening van het museum op 5 juni schreef.
Toen de deuren van het museum weer open mochten, was eindelijk de tentoonstelling Ongekend. 10 jaar bijzondere aanwinsten en hun verhalen te zien. Daarvoor – tijdens de sluiting van het museum – konden bezoekers alvast online een selectie hoogtepunten uit de tentoonstelling bekijken.
Tentoonstelling De aardappeleters
In het najaar volgde de tentoonstelling De aardappeleters: misser of meesterwerk?, over het beroemde doek De aardappeleters. De tentoonstelling daagde bezoekers uit om een eigen mening te vormen over wat Van Gogh zelf beschouwde als het beste schilderij dat hij tot dan toe had gemaakt.
Een bijzondere toevoeging aan de tentoonstelling was het ‘Aardappeletersatelier’, een nabootsing op ware grootte van de boerenwoning waar Van Gogh het schilderij had voorbereid. Bezoekers konden zichzelf in deze woning fotograferen en er werden diverse schilderworkshops gegeven.
Online museumactiviteiten
Tijdens de sluitingsmaanden werd gezorgd voor extra online zichtbaarheid van de kunstenaar Van Gogh, de collectie van het museum en de (online) museumactiviteiten.
Dit jaar werd dan ook de mijlpaal bereikt van 2 miljoen volgers op Instagram. Ook viel de vernieuwde website van het Van Gogh Museum in de prijzen. Het is gebleken dat een online bezoek mensen in binnen- en buitenland een leerrijke of ontspannen ervaring biedt, en dat het delen van waardevol museaal en cultureel erfgoed troost kan bieden in lastige tijden.
Financieel
Door verschillende maatregelen te treffen heeft het Van Gogh Museum in 2021 een flinke kostenbesparing gerealiseerd. Ten opzichte van 2020 daalden de kosten met circa € 5 mln. Daarbij werd er in 2021 relatief weinig uitgegeven aan tentoonstellingen en werden duurdere tentoonstellingen uitgesteld naar 2022.
Verder heeft het museum ruimhartig coronasteun ontvangen van het Rijk, waarvoor het zeer dankbaar is. Met deze steun en door de kostenbesparingen is een positief resultaat van € 5,9 mln behaald (in 2020: € 1,5 mln negatief resultaat). Dit positieve resultaat wordt deels toegevoegd aan de algemene reserve en is voor een groot deel bestemd voor noodzakelijke werkzaamheden en projecten die uitgesteld moesten worden wegens de coronapandemie.