type
De Parijse bevolking aan het einde van de 19de eeuw was een complexe menigte van sociale klassen en beroepsgroepen.
Om uitdrukking te geven aan deze moderne samenleving beeldden prentkunstenaars algemene typen af, gekenmerkt door hun postuur, gezichtsuitdrukking, gebaren, kleding en attributen.
De typen kwamen ook voor in de geïllustreerde pers, de literatuur en het theater, en waren voor tijdgenoten direct herkenbaar.
Deze ‘codetaal’ was onder Parijzenaars razend populair en hielp hen de mensenmassa te classificeren en begrijpen.
-
Kleurrijk straatbeeld
Onder de vlag van vrijheid, gelijkheid en broederschap flaneerden in het fin de siècle rijk en arm, kapitalist en bohemien over dezelfde boulevards.
In zijn monumentale affiche La rue geeft Théophile-Alexandre Steinlen met behulp van typen een samenvatting van deze pluriforme maatschappij.
De wasvrouw met mand, de arbeider met pet, de modieuze Parisienne en de bourgeois met hogehoed komen allemaal voorbij.
-
Humor en maatschappijkritiek
Prenten met typen vergroten vaak de gewoontes uit van bepaalde bevolkingsgroepen.
Regelmatig gaat er een satirische of maatschappijkritische boodschap achter schuil, verpakt in een karikaturale stijl.
Terugkerende onderwerpen zijn de uitbuiting van arbeiders en artiesten, de wijdverbreide prostitutie, ongemakkelijke situaties door klassenverschillen en het pretentieuze bestaan van de bourgeoisie.
Verder lezen
Edmond de Goncourt et al., Les types de Paris, Parijs 1889
Judith Wechsler, A Human Comedy: Physiognomy and Caricature in 19th Century Paris, Londen 1982
Richard Thomson et al., Toulouse-Lautrec and Montmartre, Washington 2005
