Dit voorjaar opent het Van Gogh Museum de tentoonstelling Geel. Meer dan Van Goghs lievelingskleur. Geel kan verwarmend, uitbundig en stralend zijn. Geel is ook gedurfd, opdringerig, soms ziekelijk. De tentoonstelling biedt een originele ervaring van deze krachtige kleur – in kunstwerken van Vincent van Gogh en tijdgenoten, aangevuld met muziek, literatuur en mode. Te zien van 13 februari t/m 17 mei 2026.
Cuno Amiet (1868 - 1961), De gele heuvel, 1903, Kunstmuseum Solothurn, Dübi-Müller-Stiftung. Foto: ©Kunstmuseum Solothurn/David Aebi.
‘Wat is geel toch mooi!’, verzuchtte Van Gogh toen hij in Zuid-Frankrijk verbleef. In die periode werd de kleur een essentieel onderdeel van zijn werk: het warme, stralende geel van de korenvelden, de zinderende zon én de beroemde Zonnebloemen (1889). Het schilderij is het vertrekpunt van de tentoonstelling om de verschillende betekenissen van de kleur geel voor kunstenaars aan het eind van de 19de en het begin van de 20ste eeuw te onderzoeken.
Gele koorts
Zo is geel bij uitstek de kleur om zonlicht en warmte weer te geven. Voordat Van Gogh of Paul Signac geel lieten fonkelen, gebruikte William Turner de kleur uitbundig om de zon te vangen. Critici schreven dat Turner last moest hebben van gele koorts. Rond 1900 werd geel ook geassocieerd met moderniteit en durf. Dat kwam door de vernieuwende – ietwat scandaleuze – Franse romans met herkenbare gele omslagen. Kunstenaars beeldden deze boeken af als symbool voor eigentijdsheid. En als sterke kleur kon je er ook mee opvallen. Geel kreeg een meer persoonlijke, spirituele dimensie bij kunstenaars als Hilma af Klint of Wassily Kandinsky, die geel verbond aan een innerlijk gevoel van klank en muziek.
Geel kan een grillige kleur zijn: soms warm en vrolijk, soms schel en vuil. Juist die dubbelzinnigheid maakt geel tot een fascinerend onderwerp en tot een kleur voor kunstenaars met lef.
Olafur Eliasson, Colour Experiment no. 78, 2015. Foto: Maris Hutchinson
Hedendaags geel: Olafur Eliasson
‘Ik zie rood, ik zie blauw, maar ik ervaar geel’, zo omschrijft kunstenaar Olafur Eliasson (1967) zijn beleving van de kleur. Speciaal voor Geel. Meer dan Van Goghs lievelingskleur combineert Eliasson verschillende lichtinstallaties. De bezoeker kan zich hierin onderdompelen en geel op een heel directe manier beleven. Deze site specific-installatie zal voor het eerst in Nederland te zien zijn.
Voor de tentoonstelling slaat het Van Gogh Museum de handen ineen met verrassende partners, waaronder studenten van het Conservatorium Amsterdam, geurexperts van Robertet uit Grasse en vormgevers van RAW Color. Zo komt geel tot leven in klank, geur, vorm en licht.