Utagawa Kunisada
Bijna de helft van de Japanse prenten uit Van Goghs verzameling is ontworpen door de kunstenaar Utagawa Kunisada (1786-1865). Hij was dan ook een zeer productieve prentkunstenaar: duizenden van zijn prenten werden gretig afgenomen tijdens zijn loopbaan van maar liefst zestig jaar.
Ondanks deze enorme productie en populariteit tijdens zijn leven werd hij aan het einde van de 19de eeuw niet tot de allergrootste gerekend. Critici vonden zijn werk wat formule-achtig. Dit verklaart wellicht waarom Van Gogh juist zijn prenten kocht: in de prenten van Kunisada vond hij hoog vakmanschap zonder dat hij de hoofdprijs hoefde te betalen.
-
De verleidingen van Tokyo
Kunisada was een man van de wereld, die zowel zijn leven als zijn kunst wijdde aan het amusementsdistrict van Tokyo. Hij was een meester in het maken van verleidelijke portretten van vrouwelijk schoon, zogeheten bijinga.
De blanke huid van de courtisane is het onderwerp van deze houtsnede, die heel toepasselijk ‘wit’ heet. In het gedicht bovenin wordt de schoonheid van alles dat wit is bezongen: de sneeuw, de bloem en haar nek die we dankzij de spiegel kunnen bewonderen.
-
Een incompleet beeld
Opvallend veel prenten van Kunisada uit Van Goghs verzameling maakten oorspronkelijk deel uit van triptieken en series. Het beeld dat de kunstenaar daarmee van hem kreeg is erg gefragmenteerd.
Omdat de prenten deel uitmaakten van een groter geheel, lijken de composities soms nogal bruusk afgesneden. Ze ogen daardoor moderner dan oorspronkelijk de bedoeling was.