Courtisane (naar Eisen)
Nu te zien
Vincent van Gogh (1853 - 1890), Parijs, oktober-november 1887
olieverf op katoen, 100.7 cm x 60.7 cm
Credits (verplicht te vermelden): Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Stichting)
Dit schilderij maakte Van Gogh naar een prent van de Japanse kunstenaar Kesai Eisen. De prent stond in 1886 op de omslag van het tijdschrift Paris illustré. Van Gogh kopieerde en vergrootte de Japanse dame met behulp van een raster. Hij gebruikte felle kleuren en sterke contouren, alsof het een houtsnede was.
Dat ze een courtisane is, een vrouw van lichte zeden, is te zien aan haar haardracht en aan de ceintuur (obi). Deze is niet aan de achterkant, maar aan de voorkant van haar kimono vastgeknoopt. Van Gogh omlijstte haar met een vijver vol waterlelies, bamboestengels, kraanvogels en kikkers. Daarin school een verborgen betekenis: grue (kraanvogel) en grenouille (kikker) waren in Frankrijk populaire synoniemen voor prostituees.
- F-nummer
- F0373
- JH-nummer
- JH1298
- Inventarisnummer
- s0116V1962
- Afmetingen
- 100.7 cm x 60.7 cm, 117.5 cm x 77.5 cm
- Herkomst
- Oktober-november 1887 door de kunstenaar ondergebracht bij zijn broer Theo van Gogh, Parijs; na zijn overlijden op 25 januari 1891 geërfd door zijn weduwe Jo van Gogh-Bonger en hun zoon Vincent Willem van Gogh, Parijs; tot haar overlijden op 2 september 1925 beheerd door Jo van Gogh-Bonger, Bussum/Amsterdam/Laren; 1917-19 in bruikleen gegeven door Jo van Gogh-Bonger aan het Rijksmuseum, Amsterdam; vanaf 22 oktober 1931 in bruikleen gegeven door Vincent Willem van Gogh, Laren aan het Stedelijk Museum, Amsterdam; 10 juli 1962 overgedragen door Vincent Willem van Gogh aan de Vincent van Gogh Stichting, Amsterdam; 21 juli 1962 overeenkomst Vincent van Gogh Stichting en de Staat der Nederlanden waarin zorg en beheer van de collectie en plaatsing daarvan in een te realiseren Rijksmuseum Vincent van Gogh te Amsterdam aan de Staat wordt toevertrouwd; tot de opening van het museum op 2 juni 1973 in bruikleen gegeven aan het Stedelijk Museum, Amsterdam; vanaf 2 juni 1973 in permanent bruikleen gegeven aan het Rijksmuseum Vincent van Gogh, vanaf 1 juli 1994 Van Gogh Museum, Amsterdam.
- kunstenaar
- Vincent van Gogh
- Credits (verplicht te vermelden)
- Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Stichting)
Amsterdam, Van Gogh Museum, Van Gogh & Japan, 24 maart-24 juni 2018
Kyoto, National Museum of Modern Art (Kyoto), Van Gogh & Japan, 20 januari-4 maart 2018
Tokyo, Tokyo Metropolitan Art Museum, Van Gogh & Japan, 24 oktober 2017-8 januari 2018
Sapporo, Hokkaido Museum of Modern Art, Van Gogh & Japan, 26 augustus-15 oktober 2017
Zürich, Kunsthaus Zürich, Monet, Gauguin, Van Gogh...Inspiration Japan, 15 februari-10 mei 2015
Essen, Museum Folkwang, Monet, Gauguin, Van Gogh...Inspiration Japan, 27 september 2014-1 februari 2015
Amsterdam, Van Gogh Museum, Van Gogh aan het werk, 1 mei 2013-13 januari 2014
Denver, Denver Art Museum, Becoming Van Gogh, 21 oktober 2012-20 januari 2013
Barcelona, Museu Picasso, Devorar París. Picasso 1900-1907, 1 juli-16 oktober 2011
Amsterdam, Van Gogh Museum, Pronkstukken uit keizerlijk Japan. Meiji-kunst uit de Khalili collectie, 7 juli-22 oktober 2006, nr. zonder nr.
Nagoya, The Aichi Prefectural Museum of Art, Van Gogh in context, 26 juli-25 september 2005, nr. 64
Ōsaka, National Museum of Art, Van Gogh in context, 31 mei-18 juli 2005, nr. 64
Tokyo, National Museum of Modern Art (Tokyo), Van Gogh in context, 23 maart-22 mei 2005, nr. 64
Amsterdam, Van Gogh Museum, La scala. De opera en de oriënt 1780-1930, 7 november 2003-8 februari 2004
Amsterdam, Van Gogh Museum, Reflecties: Japan en japonisme, 19 mei-17 september 2000
Los Angeles, Los Angeles County Museum of Art, Van Gogh's Van Goghs. Masterpieces from the Van Gogh Museum, Amsterdam, 17 januari-16 mei 1999, nr. 37
Washington, National Gallery of Art, Van Gogh's Van Goghs. Masterpieces from the Van Gogh Museum, Amsterdam, 4 oktober 1998-3 januari 1999, nr. 37
Amsterdam, Rijksmuseum Amsterdam, Imitatie & inspiratie. De invloed van Japan op de Nederlandse kunst, 25 april-26 juli 1992, nr. 75
Tokyo, Suntory Museum of Art (Tokyo), Imitation and inspiration. Japanese influence on Dutch art from 1650 to the present, 3 oktober-8 november 1991
Amsterdam, Rijksmuseum Vincent van Gogh, Japan : Van Gogh's Utopia, 7 juni-22 september 1991
Amsterdam, Rijksmuseum Vincent van Gogh, Vincent van Gogh. Schilderijen, 30 maart-29 juli 1990, nr. 33
New York, Metropolitan Museum of Art, Van Gogh in Arles, 18 oktober-30 december 1984, nr. 5
Amsterdam, Rijksmuseum Vincent van Gogh, Vincent van Gogh and the birth of cloisonism, 9 april-14 juni 1981, nr. 10
Toronto, Art Gallery of Ontario, Vincent van Gogh and the Birth of Cloisonism, 24 januari-22 maart 1981, nr. 10
Japan, Instelling onbekend, ?, 12 maart-29 juni 1976
Bern, Kunstmuseum Bern, Vincent van Gogh. Collection du Musée National Vincent van Gogh à Amsterdam, 25 januari-15 april 1973, nr. 14
Straatsburg, Musée d'Art Moderne et Contemporain Strasbourg, Vincent van Gogh. Collection du Musée National Vincent van Gogh à Amsterdam, 22 oktober 1972-15 januari 1973, nr. 14
Bordeaux, Musée des Beaux-Arts (Bordeaux), Vincent van Gogh. Collection du Musée National Vincent van Gogh à Amsterdam, 21 april-20 juni 1972, nr. 13
Parijs, Orangerie des Tuileries, Vincent van Gogh. Collection du Musée National Vincent van Gogh à Amsterdam, 21 december 1971-10 april 1972, nr. 51
Londen, Hayward Gallery, Vincent van Gogh. Paintings and Drawings of the Vincent van Gogh Foundation Amsterdam, 23 oktober 1968-12 januari 1969, nr. 78
Tokyo, National Museum of Modern Art (Tokyo), Mutual influences between Japanese and Western arts, 7 september-27 oktober 1968, nr. zonder nr.
Wolfsburg, Stadthalle Wolfsburg, Vincent van Gogh. Gemälde, Aquarelle, Zeichnungen, 18 februari-2 april 1967, nr. 40
Berlijn, Haus am Waldsee, Der Japonismus in der Malerei und Graphik des 19. Jahrhunderts, 26 september-31 oktober 1965, nr. 35
Kansas City, William Rockhill Nelson Gallery of Art and Mary Atkins Museum of Fine Arts, Vincent van Gogh. Paintings, Watercolors and Drawings, 7 februari-26 maart 1963, nr. 33
Detroit, Detroit Institute of Arts, Vincent van Gogh. Paintings, Watercolors and Drawings, 11 december 1962-29 januari 1963, nr. 33
Pittsburgh (Pennsylvania), Carnegie Institute, Vincent van Gogh. Paintings, Watercolors and Drawings, 18 oktober-4 november 1962, nr. 33
Boston, Museum of Fine Arts Boston, Vincent van Gogh. Paintings, Watercolors and Drawings, 22 maart-29 april 1962, nr. 33
Buffalo (New York), Albright Art Gallery, Vincent van Gogh. Paintings, Watercolors and Drawings, 30 januari-11 maart 1962, nr. 33
Cleveland, Cleveland Museum of Art, Vincent van Gogh. Paintings, Watercolors and Drawings, 5 december 1961-14 januari 1962, nr. 33
Baltimore, Baltimore Museum of Art, Vincent van Gogh. Paintings, Watercolors and Drawings, 18 oktober-26 november 1961, nr. 33
Bordeaux, Galerie des Beaux-Arts (Bordeaux), L'Europe et la découverte du monde, 20 mei-31 juli 1960, nr. 139
Parijs, Musée Jacquemart-André, Vincent van Gogh 1853-1890, februari-mei 1960, nr. 38
Parijs, Musée Cernuschi, Orient-occident. Rencontres et influences durant cinquante siècles d'art, november 1958-februari 1959, nr. 396
Marseille, Musée Cantini, Vincent van Gogh, 12 maart-28 april 1957, nr. 37
Amsterdam, Stedelijk Museum Amsterdam, Vincent van Gogh, 24 juni-september 1955, nr. 118
Antwerpen, Zaal Comité voor Artistieke Werking, Vincent van Gogh, 7 mei-19 juni 1955, nr. 211
Bern, Kunstmuseum Bern, Vincent van Gogh, 27 november 1954-30 januari 1955, nr. 15
Zürich, Kunsthaus Zürich, Vincent van Gogh, 9 oktober-21 november 1954, nr. 21
Toledo (Ohio), Toledo Museum of Art, Vincent van Gogh 1853-1890, 7 maart-30 april 1954, nr. 83
Philadelphia (Pennsylvania), Philadelphia Museum of Art, Vincent van Gogh 1853-1890, 2 januari-28 februari 1954, nr. 83
Saint Louis (Missouri), City Art Museum of Saint Louis, Vincent van Gogh 1853-1890, 17 oktober-13 december 1953, nr. 83
Amsterdam, Stedelijk Museum Amsterdam, Eeuwfeest Vincent van Gogh, 23 juli-20 september 1953, nr. 87
Otterlo, Kröller-Müller Museum, Eeuwfeest Vincent van Gogh, 24 mei-19 juli 1953, nr. 87
Den Haag, Gemeentemuseum Den Haag, Vincent van Gogh, 30 maart-17 mei 1953, nr. 92
Den Haag, Gemeentemuseum Den Haag, Vincent van Gogh. Collectie ir. V.W. van Gogh, 12 oktober 1948-10 januari 1949, nr. 104
Amsterdam, Stedelijk Museum Amsterdam, Vincent van Gogh. Werken uit de verzameling van Ir. V.W. van Gogh, in bruikleen afgestaan aan de Gemeente Amsterdam, 14 februari 1931-1931, nr. 73
Utrecht, Vereeniging Voor de Kunst, Tentoonstelling van schilderijen door Vincent van Gogh, 1 mei-5 juni 1929, nr. 25
Leipzig, Museum der bildenden Künste Leipzig, Vincent van Gogh. Fünfunddreißig unbekannte Gemälde aus Privatbesitz, 24 februari-31 maart 1929
München, Graphisches Kabinett (München), Vincent van Gogh. Fünfunddreißig unbekannte Gemälde aus Privatbesitz, 22 november-24 december 1928, nr. 17
Hannover, Kestner-Gesellschaft, Vincent van Gogh. Fünfunddreißig unbekannte Gemälde aus Privatbesitz, 3 oktober-11 november 1928
Wenen, Neue Galerie, Vincent van Gogh. Gemälde, 5 mei-17 juni 1928, nr. 22
Frankfurt am Main, Galerie M. Goldschmidt, Vincent van Gogh. Gemälde, 15 maart-15 april 1928, nr. 24
Berlijn, Kunstsalon Paul Cassirer, Vincent van Gogh. Gemälde, 15 januari-1 maart 1928, nr. 35
New York, Montross Gallery, Vincent van Gogh Exhibition, 23 oktober-31 december 1920, nr. 38
Amsterdam, Stedelijk Museum Amsterdam, Tentoonstelling Vincent van Gogh, 15 juli-1 september 1905, nr. 93
Sakai, Sakai City Museum, Hato Banri o Koete....: history of friendly exchange between the Netherlands and Japan, [onbekend]
Standring, Timothy, Tilborgh, Louis van, Kelly, Simon, Kendall, Richard, Meedendorp, Teio, Coon, A.R., Becoming van Gogh, Denver, 2012, p. 38, 208, 258-259, 273
Bremen-Ito, K. van, Gulik, W.R. van, Kodera, Tsukasa, Rappard-Boon, C. van, Catalogue of the Van Gogh Museum's collection of Japanese prints, Zwolle, 1991, p. 13, 16-17
Steenhoff, W.J., Catalogus Vincent van Gogh : werken uit de verzameling van Ir. V.W. van Gogh, in bruikleen afgestaan aan de Gemeente Amsterdam, Amsterdam, 1931, p. 34
Hulsker, Jan, The complete Van Gogh : paintings, drawings, sketches, New York, 1980, p. 286, 289
Hulsker, Jan, The complete works of Vincent van Gogh, Tokyo, 1978, vol. 1, pl. 119
Belting, H., Das unsichtbare Meisterwerk : die modernen Mythen der Kunst, München, 1998, p. 211
Hendriks, Ella, Johnson jr., C. Richard, Loeff, Luuk van der, First international workshop on image processing for artist identification, Amsterdam, 2007, p. 33, 62
Hendriks, Ella, Fluent impasto in Van Gogh's Paris paintings (1886-1888) : a strategic effect?, p. 227, 230
Gulik, W.R. van, Hato Banri o Koete....: history of friendly exchange between the Netherlands and Japan, [Sakai, 1989], p. 120
Beebee, T.O., The ideology of genre : a comparative study of generic instability, Pennsylvania, 1994, p. 113-117
Kiers, Judikje, Tissink, F., Imitatie en inspiratie : japanse invloed op nederlandse kunst, p. 7
Rappard-Boon, C. van, Imitation and inspiration : japanese influence on dutch art from 1650 to the present, Amsterdam, 1991, p. 112
Akiyama, T., Rappard-Boon, C. van, In het spoor van de liefde : Japans-Nederlandse ontmoetingen sinds 1600, Amsterdam ; Rotterdam, 1986, p. 134
Bommel, Maarten van, Geldof, Muriel, Hendriks, Ella, An investigation of organic red pigments used in paintings by Vincent van Gogh (November 1885 to February 1888), p. 120, 122, 124, 126
Bremen-Ito, K. van, Gulik, W.R. van, Kodera, Tsukasa, Rappard-Boon, C. van, Japanese prints : catalogue of the Van Gogh Museum's collection, Zwolle, 2006, p. 13, 50, 317
Uhlenbeck, Chris, Tilborgh, Louis van, Oikawa, Shigeru, Japanese prints : The collection of Vincent van Gogh, Amsterdam, 2018, p. 49-51
Gulik, W.R. van, Levie, S.H., Orton, F., Japanese prints collected by Vincent van Gogh, Amsterdam, 1978, p. 18
Pulverer, G., Japanese woodblock prints and impressionism, p. 36
Uhlenbeck, Chris, Tilborgh, Louis van, Oikawa, Shigeru, Japanse prenten : De collectie van Vincent van Gogh, Amsterdam, 2018, p. 49-51
Takashina, Shūji, Japonism in fashion, Tokyo, 1996, p. 208
Arenberg, I. Kaufman, Killing Vincent : the man, the myth, and the murder, [s.l.], 2018, p. 23
Faille, Jacob Baart de la, Manuscript schilderijen Van Gogh catalogus J.-B. de la Faille 1939-1959, 1939-1959, p. 39
Darley, Esther, Suijver, Renske, Masterpieces in the Van Gogh Museum, Amsterdam, 2019, p. 78
Darley, Esther, Suijver, Renske, Meesterwerken in het Van Gogh Museum, Amsterdam, 2019, p. 78
Reynaerts, Jenny, Mirror of reality : 19th-century painting in the Netherlands, [Amsterdam], 2019, p. 304-305
Gianfreda, S., Monet, Gauguin, Van Gogh ... : Japanese inspirations, Göttingen, 2014, p. 123, 353
Hulsker, Jan, The new complete Van Gogh : paintings, drawings, sketches, Amsterdam, 1996, p. 286, 288-289
Paris illustré : le japon, Paris
Raeburn, M., McCully, Marilyn, Bakker, Nienke, Cendoya, I., Read, P., Picasso in Parijs : 1900-1907, Brussel, 2011, p. 70-71, 241
Raeburn, M., McCully, Marilyn, Bakker, Nienke, Cendoya, I., Read, P., Picasso in Paris : 1900-1907 : eating fire, Brussel, 2011, p. 70-71
Bakker, Nienke, Jansen, Leo, Luijten, Hans, The real van Gogh : the artist and his letters, Londen, 2010, p. 114
Uitert, Evert van, Hoyle, Michael, Crimpen, Han van, The Rijksmuseum Vincent van Gogh, Amsterdam, 1987, p. 202-203, 336
Heijbroek, J.F., Henkels, Herbert, Het Rijksmuseum voor moderne kunst van Willem Steenhoff : werkelijkheid of utopie?, p. 208
Bru i Turull, Ricard, Gual, Malén, Picasso, D.W., Secret images : Picasso and the Japanese erotic print, London, 2010, p. 32
Ogawa, H., Sinoiserie around japonaiserie : a study of japonaiserie : Oiran (after Keisai Eisen) by Vincent van Gogh, Tokyo, p. 111-127
Reynaerts, Jenny, Spiegel van de werkelijkheid : 19de-eeuwse schilderkunst in Nederland, [Amsterdam], 2019, p. 304-305
Kitamura, T., Tattoos of the floating world : Ukiyo-e motifs in the Japanese tattoo, Amsterdam, 2003
Leymarie, J., Van Gogh, [Paris], [1951], p. 88, 100, 102
Hendriks, Ella, Geldof, Muriel, Van Gogh's Antwerp and Paris picture supports (1885-1888) reconstructing choices, p. 45, 52, 54, 60, 71
Tralbaut, Mark Edo, Van Gogh's Japanisme, p. 22-30
Vellekoop, Marije, Van Gogh's Japonisme, p. 29
Rathbone, Eliza E., Robinson, W.H., Steele, E., Albro, Sylvia, Travers Newton, H., Olmsted, Galina K., Van Gogh's repetitions, New Haven, 2013, p. 8, 24, 51, 56-57, 172-173
Vellekoop, Marije, Hendriks, Ella, Jansen, Leo, Meedendorp, Teio, Bakker, Nienke, Dijk, Maite van, Van Gogh's studio practice, Amsterdam, 2013, p. 106, 167, 263, 302
Tilborgh, Louis van, Bakker, Nienke, Homburg, Cornelia, Kodera, Tsukasa, Uhlenbeck, Chris, Guitton, Claire, Van Gogh & Japan, Brussel, 2017, p. 8, 27, 30, 35, 38, 41, 47, 191
Mori, G., Van Gogh : il Giappone come utopia, p. 23
Stolwijk, Chris, Suijver, Renske, Berger, Helewise, Dieltjes, Esther, Hendriks, Ella, Van Gogh : the adventure of becoming an artist, Tokyo, 2010, p. 256
Homburg, Cornelia, Kienle, Anabelle, Rishel, Joseph .J., Thompson, J.A., Balaram, R., Paulson, N.C., Pohlmann, Ulrich, Van Gogh : up close, New Haven, 2012, p. 9, 36
Vellekoop, Marije, Bakker, Nienke, Dijk, Maite van, Hendriks, Ella, Van Gogh aan het werk, Amsterdam, 2013, p. 138, 142
Vellekoop, Marije, Bakker, Nienke, Dijk, Maite van, Geldof, Muriel, Hendriks, Ella, Reissland, Birgit, Van Gogh at work, Amsterdam, 2019, p. 138, 142
Hulsker, Jan, Van Gogh en zijn weg : al zijn tekeningen en schilderijen in hun samenhang en ontwikkeling, Amsterdam, cop. 1977, p. 286, 288, 289
Pickvance, Ronald, Van Gogh in Arles, New York, cop. 1984, p. 38-39
Bremen-Ito, K. van, Rappard-Boon, C. van, Van Gogh in Japan and England : Van Gogh and the courtesan Nishikigi, p. 15-19
Bremen-Ito, K. van, Rappard-Boon, C. van, Van Gogh in Japan en Engeland : Van Gogh en de courtisane Nishikigi, p. 15-19
Leeuw, Ronald de, Van Gogh Museum : schilderijen en pastels, Zwolle, 1993, p. 172-173
Curiger, Bice, Alizart, Mark, Criqui, Jean-Pierre, Ghenie, Adrian, Grenier, Catherine, Heiser, Jörg, Heugten, Sjraar van, Kaenel, Phillippe, Luquet-Gad, Ingrid, Renié, Pierre-Lin, Rist, Pipilotti, Roob, Alexander, Rousseau, Pascal, Thiellement, Pacôme, Vallos, Fabien, Van Gogh pre-Pop, Arles, 2018, p. 148
Weisberg, Gabriel P., Veen, Wouter van der, Heugten, Sjraar van, Van Gogh rêves de Japon, Paris, 2012, p. 41
Roskill, Mark W., Van Gogh, Gauguin and French painting of the 1880s : a catalogue raisonné of key works, Ann Arbor, 1970, p. 20-21
Jansen, Leo, Suijver, Renske, Blokland, Ann, Vincent, Amsterdam, 2012, p. 12-15
Faille, Jacob Baart de la, Montagu-Pollock, P., Terrasse, Charles, Vincent van Gogh, London ; Toronto, [s.a.], p. 187
Orton, L., Vincent van Gogh's "Japonisme", [S.L., 1969], p. 21
Gogh, Vincent Willem van, Tralbaut, Mark Edo, Vincent van Gogh (1853-1890) : leven en scheppen in beeld : documentaire tentoonstelling, Amsterdam, 1958, [unpaged]
Feilchenfeldt, Walter, Jr., Vincent van Gogh : Die Gemälde 1886-1890 : Händler, Sammler, Ausstellungen : Die Frühen Provenienzen, Wädenswil, 2009, p. 69, 285, 306
Feilchenfeldt, Walter, Jr., Vincent van Gogh : die Gemälde 1886-1890 : Händler, Sammler, Ausstellungen : die Frühen Provenienzen, Wädenswil, 2009, p. 69
Faille, Jacob Baart de la, Vincent van Gogh : Gemälde, Berlin, 1928, vol. 1, p. 105, vol. 2, pl. CII
Bomford, David, Bakker, Nienke, Suijver, Renske, Cohen Tervaert, Renske, Aurisch, Helga K., Minton, Laura, Woodall, Dena M., Vincent van Gogh : his life in art, Houston, 2019, p. 16
Welsh-Ovcharov, Bogomila, Vincent van Gogh : his Paris period 1886-1888, Utrecht ; Den Haag, 1976, p. 47, 113-114, 235
Bowness, Alan, White, Gabriel, Vincent van Gogh : paintings and drawings from the collection of the Vincent van Gogh Foundation Amsterdam, p. 65
Heugten, Sjraar van, Tilborgh, Louis van, Uitert, Evert van, Vincent van Gogh : schilderijen, Milaan, 1990, p. 96-97
Feilchenfeldt, Walter, Jr., Vincent van Gogh : the years in France : complete paintings 1886-1890 : dealers, collectors, exhibitions, provenance, London, 2013, p. 71
Kodera, Tsukasa, Leeuw, Ronald de, Vincent van Gogh and Japan, Kyoto, 1992, p. 82
Welsh-Ovcharov, Bogomila, Vincent van Gogh and the birth of Cloisonism, Toronto, 1981, p. 114-115
Heugten, Sjraar van, Vincent van Gogh en de Japanse meesters, Amsterdam, [1990], [unpaged]
Orton, F., Vincent van Gogh in Paris : Vincent's interest in Japanese prints, p. 11
Hendriks, Ella, Tilborgh, Louis van, Eikema Hommes, M. van, Hageman, Monique, Hoyle, Michael, Vincent van Gogh paintings : volume 2 : Antwerp & Paris 1885-1888, Amsterdam, 2011, p. 495-501
Faille, Jacob Baart de la, Gelder, Jan Gerrit van, Hammacher, A.M., The works of Vincent van Gogh : his paintings and drawings, Amsterdam, 1970, p. 173, 626
Fossi, Gloria, De Marco, Danilo, Dondero, Mario, In search of Van Gogh : capturing the life of the artist through photographs and paintings, New York, 2021, p. 116-117, 120
Reiss, Ben, Laurence-Allen, Antonia, Melville, Jennifer, E. A. Hornel : from camera to canvas, Edinburgh, 2020, p. 46
Naifeh, Steven, Van Gogh and the artists he loved, New York, 2021
