Het uitgaan van de Hervormde Kerk te Nuenen

Vincent van Gogh (1853 - 1890), Nuenen, januari-februari 1884 en herfst 1885

olieverf op doek, 41.5 cm x 32.2 cm
Credits (verplicht te vermelden): Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Stichting)

Van Gogh maakte dit schilderijtje voor zijn moeder, om haar op te vrolijken. Zij had haar been gebroken en was aan bed gekluisterd. Het toont de kerk in Nuenen waar Vincents vader predikant was. Het was het eerste schilderij dat hij aan zijn ouders gaf.

De voorstelling wijkt af van het schetsje in een brief en de tekening van de kerk die Vincent eerder maakte. Op beide staat een boer met spade op de voorgrond. Ook op de röntgenfoto zie je diezelfde boer. Daaruit blijkt wel dat Van Gogh delen van het schilderij later heeft bijgewerkt. De boer verving hij door een groepje kerkgangers, de kale bomen en de heg kregen herfstbladeren. Het doek zit op een origineel spieraam, met verfresten. Waarschijnlijk veegde Van Gogh zijn kwasten daar aan af.